برای جلوگیری از فرسایش و تخریب ساختمان‌های بتنی به مرور زمان در اثر نفوذ رطوبت و آب لازم است که تمهیداتی اندیشیده شود. از جمله این اقدامات که به شیوه‌های مختلفی هم قابل اجرا است انجام روش‌های مختلف آببندی بتن می باشد. جلوگیری از نفوذ آب به بتن از این حیث اهمیت دارد که در اثر وقوع این اتفاق؛ فروپاشی بتن و در نهایت خرابی سازه حتمی است. ترکیبات بتن به گونه‌ای است که در برابر جذب آب به شدت نفوذپذیر هستند. این ویژگی به خصوص در فصول سرد سال می‌تواند مشکلات عدیده‌ای را ایجاد نماید و ساختمان را دچار تخریب کند.
آببندی بتن چیست ؟
روش‌هایی که برای ممانعت از ورود و نفوذ رطوبت یا آب به بتن استفاده می‌گردند اصطلاحا آببندی بتن نامیده می‌شوند. این تکنیک‌ها به شیوه‌های مختلفی قابل انجام هستند. این شیوه‌ها همچنین به نام‌های نم بند و آب بند معروف هستند که باعث ضدآب شدن بتن می‌گردند. همچنین از ترکیدگی، فرسایش، شکستگی و برآمدگی آن جلوگیری می‌کنند. تفاوت این دو روش برای جلوگیری از نفوذ آب به بتن در میزان نفوذ مایعات در آنها است.
در روش نم‌بندی با بهره‌گیری از مواد مخصوص چرب کننده، سطح بتن آب گریز می‌شود و در نهایت مانع نفوذ موئینه آب می‌گردد. در حالی که در روش آببندی از متریال‌های متعددی همچون چسب بتن، دوده سیلیسی و رزین‌های پلیمری برای مسدودسازی منافذ بتن استفاده می‌شود. در نهایت انتخاب ماده آب‌بند مناسب، بستگی به انتخاب روش موردنظر، شرایط جوی اقلیمی و گزینه‌هایی چون میزان هزینه دارد.
صدمات ناشی از عدم آببندی بتن
عدم اجرای صحیح آببندی بتن و یا بی‌توجهی به آن می‌تواند به مرور زمان سازه‌ها را با تخریب اساسی مواجه سازد. ویژگی ذاتی بتن که خاصیت تخلخل دارد؛ باعث جذب و نگهداری آب در سطح خود می‌شود. در واقع بتن انواع مختلفی دارد. اغلب این محصول شامل ترکیباتی از مواد مختلف از جنس پلیمر، سولفور، پوزولان و الیاف مختلف می‌باشد که به شدت جاذب آب هستند.
لذا مقاوم‌سازی بتن در برابر نفوذ رطوبت برای جلوگیری از نفوذ آب به بتن بایستی از طریق بهره‌گیری از موادی با خاصیت ضدآب صورت گیرد. این مواد نقش عایق‌های بتن را بازی می‌کنند. از همین حیث واترپروف کردن بتن و نفوذ‌ناپذیر‌سازی آن این قابلیت را دارد که از تخریب زود هنگام سازه‌ها در اثر نفوذ رطوبت، آب و مایعات دیگر به داخل سازه‌ها جلوگیری نماید. صدمات عدیده‌ای به سازه‌های بتنی در اثر ضد آب نبودن آنها وارد می‌شود که پاره‌ای از آنها عبارت از موارد ذیل هستند:
- تخریب بتن و در نهایت سازه بتنی در اثر جذب آب و رطوبت
- زنگ‌زدگی و خوردگی میلگردها و آهن آلات ساختمان
- فرونشست و تخریب سازه
- کاهش عمر مفید سازه‌های بتنی
- افزایش هزینه‌های ترمیم و تعمیرات
- خرابی وضع فیزیکی و ظاهری بنا با ایجاد قارچ، کپک‌‌ها، پوسته شدن رنگ، ایجاد شوره و کثیفی ظاهر آن
- ساخت مجدد سازه‌ها در اثر تخریب
- خطرات انسانی
روش‌های جلوگیری از نفوذ آب به بتن
جلوگیری از نفوذ آب به بتن به روش‌های متعددی قابل اجرا است. از عمده این روش‌ها می‌توان به 5 تکنیک مطابق با موارد ذیل اشاره کرد:
سیستم زهکشی
استفاده از سیستم زهکشی برای هدایت آب به مکان‌های دورتر از سازه‌های بتنی، یک روش موقتی است که صد در صد ایمن و همیشگی نیست. در این روش با حفر چاه‌های عمیق به صورت افقی و عمودی و از طریق نصب لوله‌های زهکش و لترال در نزدیکی سازه، آب موجود به مکان دیگری منتقل می‌شود.
سپس از آن‌جا به داخل سیستم فاضلاب شهری هدایت و در نتیجه از سازه مورد نظر دور می‌گردد. از این روش جلوگیری از نفوذ آب به بتن همان‌طور که اشاره شده به صورت موقتی یا به صورت مکمل همراه با سیستم‌های دیگر بهره گرفته می‌شود. علت این است که در صورت خرابی و انسداد لوله‌های زهکشی؛ آب موجود در ناحیه سازه به خوبی کنترل نخواهد شد.
استفاده از آب‌بندکننده بتن
آب‌بندکننده های بتن ترکیبات افزودنی هستند که به بتن خاصیت ضد آب یا واترپروف می‌دهند. این ترکیبات در حال حاضر به شکل‌های مختلفی در بازار وجود دارند. نحوه انتخاب آنها به عوامل متعددی همچون وضعیت سازه و اقلیم مورد نظر بستگی دارد. این روش یکی از شیوه‌های قابل اطمینان است که مساله حفاظت سازه‌های بتنی را به خوبی تامین می‌‌کند. از این روش برای ضدآب کردن بتن‌های سازه‌های زیرزمینی هم استفاده می‌شود.
از ویژگی‌های متمایز این نوع از روش‌ها می‌توان به مقرون به صرفه‌بودن آنها نسبت به روش‌های دیگر اشاره کرد. ضمنا این روش یکی از روش‌های مرسوم بهینه برای جلوگیری از نفوذ آب به بتن می‌باشد. این روش در واقع می‌تواند از تخریبات ناگهانی سازه‌ها جلوگیری نماید. در این روش از ترکیبات آب‌بند کننده برای پوشش شکاف‌های ایجاد شده در بتن، ستون‌ها، تیرها و پی سازه‌ها در حین عملیات ساخت و ساز استفاده می‌شود.
جهت خرید و استعلام قیمت آب بند کننده بتن کلیک نمایید.
روش ژئوسنتتیک
در این تکنیک پس از اینکه کارهای ساختمانی پایان یافت، به سراغ جوش دادن ورقه‌هایی از جنس پلی اتیلن یا پی‌وی‌سی روی بتن می روند تا از این طریق بتن محافظت شده و ضد آب گردد. از اشکالات این روش سوراخ شدن یا خرابی ورقه‌ها در حین عملیات و گرانی قیمت آنها است. لذا لازم است این روش همراه با روش‌های دیگر آببندی بتن استفاده شود.
ضدآب‌سازی بتن سازه‌های در حال ساخت و سازه‌های ساخته‌شده و قدیمی‌تر
برای جلوگیری از نفوذ آب به بتن در سازه‌های در حال ساخت و یا ساخته شده از تمهیدات مختلفی استفاده می‌شود. از جمله آنها می‌توان به استفاده از روکش‌ها و پوشش‌های ضدآب و یا ضدآب‌سازی خود بتن اشاره کرد. این روش از طریق افزودن متریال‌های ضدآب سازگار با بتن انجام می‌گیرد. انجام این روش‌ها ایمنی سازه‌ها را افزایش می‌دهد و از تخریبات جبران‌ناپذیر و پر‌هزینه اقتصادی در زمان استفاده می‌کاهد. در نهایت خطرات زندگی در ساختمان را برای انسان کاهش می‌دهد.
ساخت بتن ضدآب
در این روش به عنوان یکی از روش‌های جلوگیری از نفوذ آب به بتن از ساخت بتن ضدآب استفاده می‌شود. این بتن مانع محکمی در برابر نفوذ رطوبت محسوب می‌شود. در واقع مقاومت و کیفیت آن تقویت شده و انسجام بتن و چسبندگی ذرات آن به یکدیگر افزایش یافته است.
بدون دیدگاه